Ua hoʻohiki ʻo Tanzania i ka hoʻopakele ʻana i ka mauna Kilimanjaro Glaciers

Ua kūpaʻa ʻo Tanzania i ke kanu ʻana i ʻelima miliona mau lāʻau ma nā pali o ka mauna ʻo Kilimanjaro i ka makahiki 2030, ʻoiai ʻo ia e ʻimi nei e hoʻopakele i kāna mau glaciers kaulana ma ka piko mai ka hoʻoheheʻe ʻana, me ka mahalo o ka hoʻololi ʻana i ke aniau.

Ua hana ʻia i ka makahiki 1973 e pale a hoʻihoʻi i ka pono kaiaola no nā hanauna o kēia manawa a me ka wā e hiki mai ana, ʻo ka Kilimanjaro National Park, ua lilo ia i mea waiwai mākaʻikaʻi, e hoʻonui ana i ka loaʻa kālā makahiki he mau miliona miliona. Tanazaniaka hoʻokele waiwai a me ka hoʻokumu ʻana i nā haneli haneli mau hana no nā kamaʻāina.

Eia nō naʻe, wānana ka poʻe loea o ka United Nations (UN) e nalowale loa ka hau kaʻao, kekahi o nā mea mākaʻikaʻi koʻikoʻi ma ka piko o ka mauna ʻo Kilimanjaro, ka Pu o ʻApelika, e nalowale loa i ka makahiki 2050 ma muli o nā hopena ripple o ka hoʻololi ʻana i ke aniau.

ʻOiai e ʻōlelo ana ka UN e hiki ke hoʻohuli ʻia ke ʻano inā ʻoki ka honua i ka hoʻomehana honua ma 1.5 degere centigrade, ua hōʻike kekahi mau haʻawina he 80 pakeneka o ka hau i haki ʻia mai ka hoʻomaka ʻana o ke kenekulia i hala.

ʻO ka lawelawe ʻana i ka hopena o ka makahiki kanalima o ka hoʻokumu ʻana o ka Kilimanjaro National Park (KINAPA), kekahi o nā wahi hoʻoilina honua koʻikoʻi, ʻo ke Kuhina Kūʻai Kūlohelohe a me nā Kūkākūkā, ua ʻōlelo ʻo Mr Mohamed Mchengerwa:

"Ua paʻa mākou e kanu i ʻelima miliona mau lāʻau ma nā pali o ka mauna ʻo Kilimanjaro i kā mākou hana hou loa e hoʻopakele i ka hau mai ka nalowale ʻana".

Ua koi pū ʻo Mr. Mchengerwa i ka poʻe piʻi e hōʻole i nā hana e hoʻohaumia a hoʻopōʻino i ka mauna, me ka ʻōlelo ʻana e noʻonoʻo ka ʻoihana e hoʻokomo i nā ʻōnaehana hoʻolei ʻōpala a me nā ʻōnaehana kiaʻi ma nā ala piʻi a iho o ka mauna.

"ʻO ka manawa kēia e paipai ai mākou i ka hoʻohana ʻana i ka ikehu ʻē aʻe e hōʻemi i ka hoʻohana nui ʻana o ka wahie a me ka lanahu," wahi āna.

Nā Pāka Lahui ʻo Tanzania (TANAPA) Ua manaʻo ke Komisina Hoʻomalu ʻo William Mwakilema e hoʻohua mai nā kumulāʻau i ka maʻu a me ka ua e pono ai no ka mālama ʻana i ka hau ma ka mauna. Puku o Aferika.

"ʻO ka ululāʻau, waiwai i nā holoholona hihiu e hoʻopuni ana i ka mauna ma waena o 1,700 a me 2,700 mika ma luna o ka ʻilikai, kōkua nui i ka hoʻēmi ʻana i ka hoʻololi ʻana i ke aniau," i ʻike ai ʻo Mr Mwakilema.

Ma waho aʻe o ka hoʻolalelale ʻana i ka papahana kanu lāʻau, ua hana ʻo TANAPA, me ka hui pū ʻana me nā mea pāʻani mālama mālama a me nā mākaʻikaʻi ʻoi aku ma mua o 200 mai 11 mau lole, i nā hana ʻē aʻe e hoʻolauleʻa ai i ka lā makahiki o kekahi o nā paka aupuni he 22 o Tanzania i hana ʻia ma Malaki 16, 1973.

Hoʻopili lākou i ka hoʻomaʻemaʻe ʻana i nā ala piʻi a me ka iho ʻana o ka mauna ʻo Kilimanjaro a me ka hoʻopaʻapaʻa ʻana i ka pō o ka climax o ka lā hoʻomanaʻo ma ka mauna, ka mākaʻikaʻi a me ka hoʻololi ʻana i ke aniau, ka hana, i komo ma luna o 170 conservation a me nā mea pāʻani mākaʻikaʻi, nā haumāna kula kiʻekiʻe a me nā kamaʻāina maʻamau.

"E hoʻomau ka TANAPA i ka hui pū ʻana me nā mea pāʻani mālama mālama a me nā mea pāʻani mākaʻikaʻi, ke aupuni, ka lehulehu, nā ʻoihana pilikino, nā mea noiʻi a me nā mea nūpepa i ka hōʻoia ʻana e hoʻomau ʻia nā ʻōnaehana kaiaola no ka hoʻomohala ʻana," wahi a Mr Mwakilema i ka wā o ka hoʻomanaʻo i mālama ʻia ma Marangu Gate.

"ʻO nā kūkākūkā ma ka mauna ʻo Kilimanjaro huakaʻi weliweli i hoʻopā i nā loli o ka ʻokoʻa i ʻike ʻia e ka wahi kūloko, e noʻonoʻo ana i ke ʻano o ka hoʻokipa ʻana o ka mākaʻikaʻi i nā miliona miliona i kēlā me kēia makahiki i ke kaiāulu a me ka mālama mālama ʻana ma Tanzania a me ka hopena o ka hoʻololi ʻana i ke aniau. "Ua haʻi aku ʻo Mr. Mwakilema iā e-Turbonews ma kahi ninaninau kūʻokoʻa.

ʻO ka hoʻololi ʻana i nā kālā mai ka poʻe mākaʻikaʻi honua i ka poʻe ʻilihune e noho ana a puni nā wahi mākaʻikaʻi he mea paʻakikī nui ia ma ka honua.

Eia nō naʻe, e like me ka noiʻi SNV i kapa ʻia ʻo 'Tracing the Tourist Dollar in Northern Tanzania, ʻoi aku ka maikaʻi o ka piʻi ʻana i ka mauna ʻo Kilimanjaro ma mua o nā wahi mākaʻikaʻi ʻē aʻe.

Hōʻike ka haʻawina i ka 28 pakeneka o nā loaʻa i loaʻa ma ka piko kiʻekiʻe loa o ʻApelika i loko o nā kaiāulu ʻilihune, kūʻē i ka 19 pākēneka o ka loaʻa kālā i loaʻa mai nā wahi mākaʻikaʻi ma ke kaapuni mākaʻikaʻi kaulana ʻĀkau.

ʻO kēia ka manaʻo he 56,000 mau mākaʻikaʻi, e piʻi ana i ka mauna ʻo Kilimanjaro a haʻalele i $ 50 miliona kālā i kēlā me kēia makahiki, e hoʻokuʻu i $ 14 miliona mai loko mai o ka huina i nā ʻeke o ka poʻe ʻilihune e hilinaʻi wale nei i ka huakaʻi hele e holomua ai ko lākou ola.

ʻO nā uku a me nā ʻōlelo aʻoaʻo a pau i loaʻa e nā limahana piʻi i manaʻo ʻia he 100 pākēneka pro-ʻilihune. ʻO nā alakaʻi a me nā mea lawe lawe puka i nīnau ʻia mai ka ʻohana ʻilihune.

No ka poʻe he nui, ʻo ia ke kumu hoʻohālike maikaʻi loa o ka hoʻoili ʻana i nā kumuwaiwai mai nā mākaʻikaʻi honua i ka poʻe ʻilihune e noho ana a puni ka huakaʻi i ʻike ʻia ma ʻApelika a me Asia.

Ua ʻōlelo ka luna hoʻomalu o ka Papa Kahu Waiwai ʻo TANAPA, ʻo George Waitara, ua hoʻoholo nā mea pāʻani mālama mālama a me nā mākaʻikaʻi e komo i kahi papahana hoʻoulu ulu lāʻau e hoʻohuli i ke ʻano.

"Inā mālama mākou i ke kaiapuni, e hoʻihoʻi ʻia ka hau," wahi a Gen Waitara, me ke koʻikoʻi e like me ke kūʻai aku ʻana o Kilimanjaro i ka ʻāina ma waho ma o kahi huaʻōlelo: The Land of Kilimanjaro, Tanzanians e haʻaheo i ka mauna.

Aia ma Tanzania, ʻo Mount Kilimanjaro ka mauna kiʻekiʻe loa o ʻApelika ma kahi o 5,895 mika (19,340 kapuaʻi) ma luna o ka ʻilikai. ʻO ia ka mauna kū kūʻokoʻa nui loa ma ka honua, ʻo ia hoʻi ʻaʻole ia he ʻāpana o ka pae mauna.

Ua kapa ʻia hoʻi he stratovolcano, he huaʻōlelo no ka lua pele nui loa i hana ʻia me ka lehu, ka pele, a me ka pōhaku; Aia ʻo Kilimanjaro i ʻekolu cones: Kibo, Mawenzi, a me Shira. ʻO Kibo ka piko o ka mauna a ʻo ke kiʻekiʻe loa o nā ʻano lua pele ʻekolu.

ʻOiai ua pau ʻo Mawenzi lāua ʻo Shira, ua hiamoe ʻo Kibo a hiki ke hū hou.

Manaʻo nā kānaka ʻepekema ʻo ka manawa hope loa i hū ai he 360,000 mau makahiki i hala. ʻO ka lae kiʻekiʻe loa ma ka lua pele o Kibo, ua kapa ʻia ʻo Uhuru, ka huaʻōlelo Swahili no ka "kūʻokoʻa."

ʻIke ʻia ka mauna no kona piko i uhi ʻia i ka hau; akā naʻe, ua ʻōlelo ka poʻe ʻepekema e nalowale paha ka hau i loko o nā makahiki he 20 e hiki mai ana, ma muli o ka hopena o ke aniau.

I ka makahiki 1889, ua lilo ka mea kālaihonua Kelemania ʻo Hans Meyer a me Ludwig Purtscheller ka mea hele mauna ʻAuseturia i ka poʻe mua ma ka moʻolelo a hiki i ka piko o Kilimanjaro.

Mai ia manawa, ua lilo ʻo Kilimanjaro i wahi huakaʻi kaulana no nā mākaʻikaʻi kūloko a me nā haole.

I ka makahiki 1973, ua kapa ʻia ʻo Kilimanjaro National Park ka mauna a me kona mau alahele ʻeono a puni i mea e pale ai i kona kaiapuni kū hoʻokahi.

Ua kapa ʻia ka paka he kahua hoʻoilina honua o United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) i ka makahiki 1987.

Noho nā holoholona like ʻole ma nā wahi e puni ana i ka mauna, me ka monkey uliuli.