Paʻi ke ōlaʻi ikaika i Indonesia, ma ka liʻiliʻi he 75 i make, a he mau tausani i paʻa

JAKARTA, Indonesia - Ua hōʻea kahi ʻōlaʻi ikaika i ke komohana o Indonesia i ka Pōʻakolu, e hoʻomaka ana i ka hāʻule ʻana o ka ʻāina a me ka hei ʻana i nā tausani ma lalo o nā hale i hiolo - e like me nā haukapila ʻelua, i ʻōlelo ʻia e kahi luna.

JAKARTA, Indonesia - He ōlaʻi ikaika i hahau i ke komohana o Indonesia i ka Pōʻakolu, e hoʻoulu ana i ka ʻāina a me ka hopu ʻana i nā tausani ma lalo o nā hale i hiolo - me ʻelua mau halemai, wahi a kahi luna. Ma kahi o 75 mau kino i loaʻa, akā ua manaʻo ʻia ka nui o ka nui.

Hoʻomaka ka haʻalulu i ke ahi, ʻoki i nā alanui a ʻoki i ka mana a me nā kamaʻilio ʻana i Padang, kahi kūlanakauhale kahakai o 900,000 ma ka mokupuni ʻo Sumatra. He mau tausani i heʻe me ka makaʻu i ke kai eʻe.

He mau haneli mile (kilomita) ka mamao o nā hale ma Malaysia a me Singapore.

Ma ke kūlanakauhale haʻahaʻa haʻahaʻa o Padang, ua ikaika loa ka haʻalulu a kūlou a noho paha nā kānaka ma ke alanui e pale aku i ka hina. Ua ho'ōho nā kamaliʻi i ka holo ʻana o nā tausani e hoʻāʻo e haʻalele i kahakai ma nā kaʻa a me nā kaʻa kaʻa, e honi ana i nā pū.

Ua paʻi ka ʻōlaʻi 7.6 nui ma 5:15 pm (1015GMT, 6:15 am EDT), ma waho o ke kahakai o Padang, ua hōʻike ʻia ka US Geological Survey. Ua hana ʻia i kahi lā ma hope o ke kai eʻe pepehi kanaka i paʻi i nā mokupuni ma ka Pākīpika Hema a aia ma ka laina hewa hoʻokahi i hoʻoulu ai i ke kai eʻe o ʻAsia i ka makahiki 2004 i make ai 230,000 mau kānaka ma 11 mau ʻāina.

Ua hoʻopuka ʻia kahi ʻōlelo aʻoaʻo o ke kai eʻe i ka Pōʻakolu no nā ʻāina e pili ana i ka moana Inia, akā ua hāpai ʻia ma hope o hoʻokahi hola; ʻaʻohe hōʻike o nā nalu nunui.

Ua hoʻopololei ka haʻalulu i nā hale a ua ʻoki i nā kumulāʻau ma Padang, ua hōʻino i nā hale pule a me nā hōkele a me nā kaʻa. Hiki ke ʻike ʻia kahi kapuaʻi e kū mai ana mai kahi puʻu ʻōpala. I loko o ka pōʻeleʻele ma hope koke iho o ke ōlaʻi, ua hakakā nā kamaʻāina i kekahi mau ahi me nā bākeke wai a hoʻohana i ko lākou mau lima ʻole e ʻimi i nā mea ola, huki i ka ʻōpala a hoʻolei ʻia i kēlā me kēia ʻāpana.

“Hele nā ​​kānaka i kahi kiʻekiʻe. Ua pōʻino loa nā hale a me nā hale," wahi a Kasmiati, e noho ana ma kahakai kokoke i ke kikowaena o ke ōlaʻi.

"Aia wau ma waho, no laila ua palekana au, akā ua ʻeha kaʻu mau keiki ma ka home," i ʻōlelo ai ʻo ia ma mua o ka make ʻana o kāna kelepona. E like me nā poʻe Indonesia he nui, hoʻohana ʻo ia i hoʻokahi inoa.

ʻO ka nalo ʻana o ka lawelawe kelepona i hoʻonui i ka hopohopo o ka poʻe ma waho o ka wahi i hoʻopilikia ʻia.

"Makemake au e ʻike i ka mea i hana ʻia i koʻu kaikuahine a me kāna kāne," wahi a Fitra Jaya, nona ka hale ma ke kūlanakauhale ʻo Padang a aia ma Jakarta i ka wā i pā ai ke ōlaʻi. "Ua hoʻāʻo wau e kelepona i koʻu ʻohana ma laila, akā ʻaʻole hiki iaʻu ke kiʻi aku i kekahi."

ʻO nā hōʻike mua i loaʻa e ke aupuni i ʻōlelo ʻia he 75 mau kānaka i make, akā ʻo ka helu maoli "ʻoi aku ka kiʻekiʻe," i ʻōlelo aku ai ka Hope Pelekikena Jusuf Kalla i nā mea hoʻolaha ma ke kapikala ʻo Jakarta. "He paʻakikī ke haʻi aku no ka mea ua nui ka ua a me ka ʻeleʻele," wahi āna.

Ua haʻi aku ke Kuhina Ola ʻo Siti Fadilah Supari iā MetroTV ua hāʻule nā ​​​​halemai ʻelua a me kahi hale kūʻai ma Padang.

"He pōʻino kiʻekiʻe kēia, ʻoi aku ka ikaika ma mua o ke ōlaʻi ma Yogyakarta ma 2006 i ka wā i make ai ma mua o 3,000 poʻe," i ʻōlelo ai ʻo Supari, e pili ana i kahi kūlanakauhale nui ma ka mokupuni nui o Indonesia o Java.

Ua paʻakikī nā halemai e mālama i ka poʻe ʻeha ʻoiai e lele ana ko lākou mau ʻohana ma kahi kokoke.

Ua hoʻolaha ke aupuni o Indonesia i $ 10 miliona ma ke kōkua ʻana i ka ulia pōpilikia a me nā hui olakino a me nā mokulele koa e hoʻouna ʻia e hoʻonohonoho i nā halemai āpau a hāʻawi i nā hale lole, nā lāʻau lapaʻau a me nā meaʻai. Ke hoomakaukau nei na lala o ka Aha Kuhina no ka make ana o na tausani.

Ua ʻōlelo ʻo Rustam Pakaya, ke poʻo o ke kikowaena pilikia o ka Health Ministry, "ua paʻa nā tausani o ka poʻe ma lalo o nā hale i hiolo."

"He nui nā hale i hōʻino ʻia, me nā hōkele a me nā hale pule," wahi a Wandono, he luna ma ka Meteorology and Geophysics Agency ma Jakarta, e haʻi ana i nā hōʻike mai nā kamaʻāina.

Ua ʻōlelo ʻo Kalla ʻo ka wahi i hoʻopilikia ʻia ʻo Pariaman, kahi kūlanakauhale kahakai ma kahi o 40 mau mile (60 mau kilomita) ma ke komohana ʻākau o Padang. ʻAʻole ʻo ia i hāʻawi i nā kikoʻī e pili ana i ka luku a me ka make ma laila.

Ua hōʻike ʻia ke kīwī kūloko i ʻoi aku ma mua o ʻelua kakini ʻāina. Ua ālai kekahi i nā alanui, e hoʻokau ana i nā kaʻa a me nā kaʻa kaʻa.

Ma ka Poalua, he ōlaʻi ikaika ma waho o nā mokupuni o ka Pākīpika Hema ʻo Samoa, ʻAmelika Samoa a me Tonga - he mau kaukani mile mai Indonesia mai - ua hoʻoulu ʻia ke kai eʻe i make ma mua o 100 mau kānaka. Ua ʻōlelo ka poʻe loea ʻaʻole pili nā hanana seismic.

ʻO ka ʻāina ʻelua o Aceh ʻo Indonesia, kahi i luku ʻia i ke kai eʻe i ka makahiki 2004 me 130,000 i make, a ʻo Padang e moe ana ma ka hewa like. E holo ana ia ma ke kahakai komohana o Sumatra a ʻo ia ka wahi e hui ai o nā papa tectonic Eurasian a me ka Pākīpika, kahi e hoʻokau kūʻē nei kekahi i kekahi no nā miliona mau makahiki, e hoʻoulu ai i ke kaumaha nui.

Ua ʻōlelo lōʻihi ka poʻe ʻepekema e loaʻa ʻo Padang i kahi hopena like me Aceh i nā makahiki e hiki mai ana. Ua ʻōlelo kekahi mau wānana he 60,000 poʻe e make - ʻo ka hapa nui e nā nalu nunui i hana ʻia e kahi ōlaʻi ma lalo o ke kai.

Ua hoʻolaha ʻia nā wānana weliweli ma Padang, kahi i hahau ʻia e kahi ōlaʻi i 2007 i make ai nā kānaka he nui.

ʻO Indonesia, he pae ʻāina nui me nā mokupuni ʻoi aku ma mua o 17,000 a me ka heluna kanaka he 235 miliona, e kū ana i nā papa ʻāina a hiki i ka hana seismic ma ka mea i kapa ʻia ʻo ka Pacific Ring of Fire.

<

No ka mea kākau

Linda Hohnholz

Lunahooponopono no eTurboNews ma ka eTN HQ.

Kaʻana like i...