Ua koi aku ke poʻo kuleana o UN iā Iran e kāpae i ka hoʻopaʻi

Ke hoʻolaha nei i nā hōʻike ma kahi o 66 mau kānaka i pepehi ʻia ma Iran i Ianuali wale nō, me ka nui o nā mea hoʻoikaika politika, ua kāhea hou ke poʻo o nā kuleana kanaka o United Nations i kēia lā i ke Aupuni e kāpae i ka hoʻohana ʻana i ka hoʻopaʻi make.

ʻO ka hapa nui o ka hoʻopaʻi ʻia i hana ʻia e pili ana i nā hewa lāʻau, akā ma kahi o ʻekolu mau paʻahao politika i waena o ka poʻe i kau ʻia, wahi a kahi nūhou i hoʻopuka ʻia e ka UN Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR).

"Ua koi mākou iā Iran, i kēlā me kēia manawa, e ho'ōki i ka hoʻopaʻi ʻana," wahi a ke Komisina Kiʻekiʻe ʻo Navi Pillay. "Ke hopohopo nui nei au ma kahi o ka hoʻolohe ʻana i kā mākou kāhea ʻana, ua ʻike ʻia nā luna o Iran i ka hoʻohana ʻana i ka hoʻopaʻi make."

Aia ma kahi o ʻekolu mau hihia i ʻike ʻia i pepehi ʻia ai nā mea hoʻoikaika politika. ʻO Jafar Kazemi, Mohammad Ali Haj Aqaei a me kekahi kanaka ʻē aʻe i hōʻike ʻole ʻia kona inoa i pili pū me nā hui politika i pāpā ʻia. Ua hopu ʻia ʻo Mr. Kazemi lāua ʻo Mr. Aqaei i Kepakemapa 2009 i ka wā kūʻē. Ua hoʻopaʻi ʻia nā kānaka ʻekolu a pau no ka mohareb a i ʻole "e ʻenemi i ke Akua," a ua kau ʻia i ka mahina i hala.

"ʻAʻole hewa ka ʻae ʻana," i ʻōlelo ai ʻo Ms. Pillay, me ka hoʻomanaʻo ʻana he hui ʻo Iran i ka International Covenant on Civil and Political Rights, e hōʻoiaʻiʻo ana i ke kuleana o ka ʻōlelo kūʻokoʻa a me ka hui kūʻokoʻa.

"ʻAʻole hiki ke hoʻopaʻahao ʻia nā poʻe no ka hui pū ʻana me nā hui kūʻē, e waiho wale ʻia no ko lākou manaʻo politika a pili paha."

Ua hoʻāhewa pū ʻo ia i nā hihia ʻelua i mālama ʻia ai ka hoʻopaʻi ʻana i ka lehulehu, ʻoiai he palapala i hoʻopuka ʻia ma Ianuali 2008 e ke poʻo o ka ʻaha hoʻokolokolo i pāpā i ka pepehi kanaka. Eia kekahi, ua hōʻike ʻo ia i ka hopohopo nui no ka nui o ka poʻe i hōʻike ʻia e noho nei ma ka lālani make, me ka nui o nā paʻahao politika, nā lawehala a me nā lawehala ʻōpio.

"ʻOiai ʻaʻole maopopo ʻo Iran, ke neʻe nei ke kaiāulu honua holoʻokoʻa i ka hoʻopau ʻana i ka hoʻopaʻi make ma ke kānāwai a i ʻole ka hana. Ke kāhea aku nei au iā Iran e hoʻokumu i kahi moratorium no ka hoʻopaʻi ʻana me ka manaʻo e hoʻopau i ka hoʻopaʻi make, "wahi a ke Komisina Kiʻekiʻe.

"Ma ka liʻiliʻi loa, ke kāhea aku nei au iā lākou e mahalo i nā kūlana o ka honua e hōʻoiaʻiʻo ana i ke kaʻina hana kūpono a me ka pale ʻana i nā kuleana o ka poʻe e kū nei i ka hoʻopaʻi make, e hoʻoemi i ka hoʻohana ʻana a hōʻemi i ka nui o nā hewa i hiki ke kau ʻia."