ʻIke ʻo ke kulanui ʻo Chicago i ka hale ʻAigupita kahiko ma Edfu ma Thebes

Ua ʻike ʻia e kahi misionari archaeological ʻAmelika mai ke Kulanui o Chicago i kahi hale hoʻomalu a me nā silo e pili ana i ka Dynasty 17 (c. 1665-1569 BC), a me kahi hale kolamu kahiko i ka wā o ka ʻeli ʻana ma Edfu ma ʻAigupita.

Ua wehewehe ʻo Kauka Zahi Hawass, ke kākau ʻōlelo nui o ka ʻAha Kūkākūkā Kiʻekiʻe o nā Antiquities (SCA), ʻo ka hale kolamu he hale pōhaku lepo me nā kolamu lāʻau he ʻumikumamāono ma mua o nā silo. Ua loaʻa i loko o ke keʻena nā kiʻi pālolo a me nā sila i hoʻopaʻa ʻia i ka wā kahiko o ka mōʻī 13 (c. 1786-1665 BC). Ua ʻōlelo ʻo Hawass, ʻo ka hoʻonohonoho ʻana o ka hale e hōʻike ana he ʻāpana paha ia o ka hale aliʻi o ke kiaʻāina, kahi hiʻohiʻona maʻamau o nā kūlanakauhale panalāʻau. Ua hoʻohana ʻia e ka poʻe kākau ʻōlelo no ka helu helu, wehe a hoʻopaʻa ʻana i nā pahu, a no ka loaʻa ʻana o nā leka.

Ua ʻōlelo ʻo Kauka Nadine Moeller, ke poʻo o ka misionari ʻAmelika, ua hana ʻia nā hōʻailona sila e nā sila scarab i kāhiko ʻia me nā hiʻohiʻona nani e like me nā spirals a me ka hui pū ʻana o nā hōʻailona hieroglyphic me nā hōʻailona ankh. Ua wehe ʻia nā hiʻohiʻona o nā luna like ʻole, e hāʻawi ana i nā hōʻike no nā hana hoʻokele like ʻole, e like me ka helu helu ʻana me nā pahu sila, nā ipu seramika, a me nā waiwai ʻē aʻe.

Ua ʻōlelo ʻo Moeller e hōʻike ana kēia ʻike i ke kūlana politika o ʻAigupita i ka manawa i noho ʻole ai ka hui ʻana o ʻAigupita kahiko a ua kūkulu ʻia kahi aupuni liʻiliʻi ma Thebes nāna e hoʻomalu i luna o ʻAigupita. I loko o kēia manawa, ua hoʻoikaika ʻia ka pilina ma waena o nā elite kūloko, e like me ka ʻohana o ke kiaʻāina, a me ka ʻohana aliʻi ma Thebes ma o ka male ʻana a i ʻole ka hāʻawi ʻana i nā keʻena koʻikoʻi.

Ua kūkulu ko ʻAigupita kahiko i ka luakini ʻo Edfu, kekahi o nā hale nani loa i hoʻopau ʻia i ka wā Ptolemaic i ka makahiki 10 o King Ptolemy. He mea kupanaha a me ka hoʻolālā hale, ua manaʻo ʻia he papa inoa piha o nā hiʻohiʻona o nā makana a nā Mōʻī i nā akua, a me nā hoʻomaha o nā kaua a me nā kaua. Ua waiho ʻia ka pōhaku mua ma ka lā 7 o ka malama ʻo ʻEpipi i ke au o Ptolemy III Evergetes ma ʻAukake 23, 237 BC. Hōʻike nā hoʻomaha Bas i ka pau ʻana o ke kūkulu ʻana, ma Dekemaba 5, 57 BC. Hiki ke ʻike ʻia nā hoʻomaha bas hoihoi ma ke alapiʻi e alakaʻi ana i ka pā panoramic kahi i hoʻomanaʻo ʻia ai ka hui ʻana o ka disiki lā.

Ma kahi kauhale kahiko liʻiliʻi ʻē aʻe me ka heluna kanaka ma kahi o 65000 e hilinaʻi ana i ka hoʻomaʻemaʻe kō o ke kūlanakauhale, nā mea kila a me nā ʻoihana synthetic fertilizer, ʻo kēia luakini mālama maikaʻi ʻia ʻo ia ka lua nô me o Upper Egypt. Ua kapa ʻia ʻo Apollinopolis Magna e ka poʻe Helene, ua hoʻolaʻa ʻia ia i ke akua poʻo hawk-headed o ka lā ʻo Horus, ʻoiai ʻo ka triad o nā akua i hoʻohanohano ʻia i loko o ka luakini, ʻo ia ka Hathor o Dendera (ka wahine me nā pepeiao bipi) a me Ihi, ke keiki.

I ka wā o Ptolemaic, ua kūkulu ʻia ke kia hoʻomanaʻo ma luna o kahi hiʻohiʻona o ka luakini kahiko kahiko mai Tutmoses III. Wahi a ka poʻe kākau moʻolelo, he 180 mau makahiki ke kūkulu ʻana i ka luakini e hoʻokiʻekiʻe nei i ke ʻano maikaʻi loa o ka Naos - kahi monolithic, hale lole paʻa i loko o ka granite hina 4 mika kiʻekiʻe i kūkulu ʻia ma 360 BC i ka manawa o Nectanebo II o ka luakini kahiko. ʻO ka unuhi ʻana o ka palapala ʻo Naos i ka papahana ʻo ia ka brainchild o Imhotep, ke keiki a Ptah a me ka vizier o Zoser. Ua manaʻo ʻia ʻo Imhotep no ke kūkulu ʻana i nā hale kūʻokoʻa kūʻokoʻa mua ma ʻAigupita kahiko, ʻo ia hoʻi ka piramid step ma Saqqara. Mai ka noho aliʻi ʻana o Imhotep i nā kenekulia 23 ma mua, ua manaʻo paha nā mea kākau o ka luakini iā ​​ia he hōʻoia no ka hemolele. Inā aia kekahi alakaʻi i kēlā manawa i hāʻawi ʻia e nā kahuna kūkulu hale i ka pololei a me ka maikaʻi, ʻo Imhotep maoli nō ia.

ʻO kēlā me kēia waena o Iulai, ʻo ke kahe ʻana o ka Nile i koi ai i ka poʻe Aswanis kahiko e hoʻoneʻe i ke kiʻi hoʻāno a i ʻole e hoʻoneʻe iā ia mai kona wahi hoʻāno nui a i ʻole sancto santorium ma kahi heiau (e kū nei mai Tutmoses) i kahi maloʻo, ʻekolu manawa. Hōʻike maopopo ʻia kēia hoʻoili ʻana ma nā paia o ka luakini. Aia a puni ka hale ho'āno nā mea ho'onani kiko'ī ma nā paia me nā nahesa kapu e pili ana i nā kā'ei o Pharoh Ptolemy Evergetes. ʻO ka mea pōʻino, ua loaʻa ka hale pule ma ka sacrarium me ka ʻole o nā puka lāʻau a i ʻole nā ​​​​puka kedera (e hoʻopaʻa ʻia ana i ka 'corridor of mysteries') i hoʻouna ʻia mai Byblos i Lebanona, a me ke kiʻi gula o nā akua. ʻO nā kiʻi kiʻi ʻino o nā akua i kākoʻo ʻia e nā paia e hōʻike ana i ka hoʻohaumia a me ka hana ʻino e ka poʻe pagan. ʻIke ʻia nā ʻāpana o ko ʻAigupita e noho ana i loko o ka luakini i nā kenekulia 4 a me 5 AD. Ua ʻike ʻia nā ʻōpala uahi i ka kuke ʻana, ka puhi ʻala a i ʻole ke ahi kiln i ka wā Roma nui i ʻike ʻia ma ke kaupaku o ka luakini i hoʻohana ʻia i pā kaua i kēlā au. Aia ma lalo o nā kaha kalapona nā kiʻi kikoʻī o ka lani hōkū e ʻike ʻia ana ma ke kaupaku a i ʻole nā ​​paia o luna o ke keʻena kanu ʻo King Tutankhamun ma ke awāwa o nā aliʻi.

ʻO ka nui o Edfu ka mea nui loa ma hope o ka luakini ʻo Karnak ma Luxor. ʻO ka 137-mika façade piʻi i luna me ka hanohano me nā pylons nui nui, ʻo ke ana ʻana he 79 mau mika ma ke alo a he 36 mau mika ke kiʻekiʻe, ʻelua mau hale kiaʻi nui ma kēlā ʻaoʻao kēia ʻaoʻao o ka puka. Hoʻokaʻawale ʻia nā Pylons i loko o 4 mau lumi i hoʻonani ʻia ma waho me nā kiʻi o Ptolemy XII e mōhai ana i nā pio i nā akua. He 2 kolamu nunui ma na aoao ekolu, i huiia me na paia pale ma ke ano Helene ma'amau, he okoa kela ame keia kapikala mai kekahi i kekahi, aka e pili ana i kekahi ma kela aoao.

Ua hoʻokumu ʻo Kauka Mamdouh El Beltagui ke kuhina mākaʻikaʻi ma mua i kahi papahana $ 2.5 miliona no ka hoʻihoʻi hou ʻana, ka hoʻomohala ʻana a me ka hoʻomālamalama ʻana o ka luakini ʻo Edfu ma Upper Egypt. Ua wehe ʻia ka monument Aswan i nā poʻe mākaʻikaʻi i ka pō. Hoʻokipa ka mālamalama i nā malihini i ka pūnaewele i ho'ōki i ka loaʻa ʻana o nā malihini ma hope o ka pō mai ka wā i hoʻomaka ai ka hana. Ua wehe ʻo Edfu i kona puka mua i nā malihini no ka manawa mua ma 2200 mau makahiki. Ua hana ʻo Kuhina no ka Culture Farouk Hosni ma kahi papahana mua i kūʻai ʻia he $4 miliona e komo pū ana me nā puka uila a me nā TV kīwī paʻa a puni ka luakini.